Voor mijn tweede mediaknipsel koos ik een artikel over taal uit Het Laatste Nieuws. De titel luidt: ‘Hoe meer crisis, hoe beter voor onze taal’ (Van Bastelaere). Dit artikel gaat over de ontwikkeling van nieuwe woorden in tijden waarin mensen het moeilijk hebben. Er wordt ook gekeken naar het verschil in woorden in diverse regio’s.
De ‘n’ van ‘nieuwsgierig’
Ikzelf ben iemand die ook graag bezig is met taal en uitspraken. Ik ontrafel graag de betekenis van woorden en doe niets liever dan zoeken naar kleine nuances tussen vergelijkbare termen. Toen ik jonger was, gooide ik soms lukraak een willekeurige pagina van Van Dale open, op zoek naar interessante woorden die mijn taal konden verrijken (een erg opwindende hobby, vind je niet?). Taal is in mijn ogen een waanzinnig en machtig middel, je kan er zoveel mee bereiken. Het kan enorm ontroeren, maar je kan er evenzeer grote schade mee aanrichten. Vandaar dat ik ook zo geprikkeld ben wanneer ik iets lees over de evolutie van taal en waar dit uit voort komt.
De ‘i’ van ‘inspiratie’
Ik heb de evolutie van taal echter nooit bekeken vanuit het standpunt dat crisis taalontwikkeling stimuleert. Zo zegt het artikel dat er door de coronacrisis heel wat nieuwe woorden zijn opgedoken. Wanneer ik hierover nadenk, is dit eigenlijk niet heel verwonderlijk. Kijk maar muzikanten of kunstenaars. Vaak is hun tegenslag (de dood van een naaste, liefdesverdriet etc.) een inspiratiebron voor grootste creaties. Ik denk dat dit op kleinere schaal heel vergelijkbaar is. Als mensen het moeilijk hebben, dan komt de inspiratie opborrelen.
De ‘u’ van ‘uniek’
Ik vind het ook prachtig dat taal eigen is aan de regio en de tijd waarin mensen leven. Zo vind ik het zelf erg jammer dat steeds meer regionale dialecten verdwijnen. Het artikel geeft ons een voorbeeld d.m.v. het woord ‘mondmasker’, dat ondertussen verschillende vertakkingen gekregen heeft. In West-Vlaanderen wordt naar een mondmasker verwezen door het woord ‘totevodde’, terwijl dat in Gent een ‘spiekselvodde’ is. Dit zijn volgens mij mooie voorbeelden van hoe eigen dialecten doorsijpelen in de creatie van nieuwe woorden. Het kan ook zorgen voor een leuke afwisseling voor wie het woord ‘mondmasker’ al te veel over zijn lippen heeft horen komen.
De ‘m’ van ‘maatschappelijk’
Niet alleen de coronacrisis zorgt voor inspiratie, ook heel wat andere situaties zorgen voor de ontwikkeling van taal. Zo heeft de heropleving van de wolf in België geleid tot de hilarische term ‘roodkapjesyndroom’. Zulke woorden kunnen er volgens mij ook voor zorgen dat thema’s die binnen een maatschappij leven meer besproken worden. Ik denk dat het zelfs drempelverlagend kan werken om deze woorden in onze dagelijkse conversaties te verwerken. “Zit jij thuis ook met een applauskind?”, kan misschien het begin zijn van een interessant gesprek met je eigen buurvrouw. Waarschuwing voor gebruik: verraste en verwarde blikken van anderen kunnen voorvallen.
De ‘k’ van ‘kritisch’
Prikvertikkers of antivaxers, het zijn twee woorden die hetzelfde betekenen. Het ene klinkt echter vrij liefelijk terwijl het andere ondertussen een negatieve bijklank heeft gekregen. Ik denk dat deze woorden ook interessante voorbeelden zijn van hoe taal kan bijdragen tot iemands perspectief. Dat maakt taal juist bijzonder, maar aan de andere kant ook riskant. Met taal kunnen we mensen bestempelen en in een bepaalde categorie duwen. De vraag is of dit wel wenselijk is. Stilstaan bij de taal die we gebruiken is enorm belangrijk. Het is, volgens mijn bescheiden mening, noodzakelijk om kritisch in het leven te staan.
Literatuurlijst
Van Bastelaere L. (2021, 21 november). Hoe meer crisis, hoe beter voor onze taal. Het Laatste Nieuws. Geraadpleegd uit: Het Laatste Nieuws (2021, 21 november).
Comments